3D Sahne Katmanları
ArcGIS Platformunu kullanarak üç boyutlu içeriklerin oluşturulması, yönetilmesi, depolanması ve paylaşılması gibi süreçleri gerçekleştirebilmekteyiz. Örneğin ArcGIS CityEngine, ArcGIS Pro veya ArcGIS Drone2Map kullanarak üç boyutlu modeller oluşturabiliriz, ardından bu içerikleri verinin türüne göre bir GDB içerisinde veya bir sahne katmanı paketine dönüştürerek saklayabiliriz. Bir sonraki aşamada, üç boyutlu içerikleri web ortamında paylaşılarak web sahnelerinin ve web uygulamalarının oluşturulması bulunmaktadır.
Bu blog yazımda üç boyutlu içeriklerin web ortamında paylaşılması tarafında kullanılan Sahne Katmanlarından bahsedeceğim. Bu katmanlar, tek bir sahnede çok fazla miktarda üç boyutlu verinin görüntülenebilmesi için optimize edilmiş katman türleridir. Örneğin havadan çekilen fotoğraflardan üretilmiş bir nokta bulutu verimiz var ve biz bu veriyi kullanarak bir web tabanlı uygulama oluşturmak istiyoruz. Nokta bulutu verisini “.las” uzantısı ile ArcGIS Pro da görüntüledikten sonra bir sahne katmanı olarak web ortamında paylaşarak bir web sahnesinde görüntüleyebiliriz. Sonrasında web tabanlı uygulamamızı oluşturabiliriz.
Sahne katmanları 5 veri türünü desteklemektedir. Bu veri türlerini madde madde inceleyecek olursak.
3D Object Scene Layer
Bu sahne katmanı üç boyutlu olarak modellenen bina gibi nesnelerin paylaşılması için kullanılmaktadır. Genellikle büyük şehir modellerinin paylaşılması için kullanılır. Örneğin tüm Ankara’yı 3B olarak web tabanlı bir uygulama ile görüntülenebilmesini sağlamak istiyoruz. Bu noktada elimizdeki bina modellerini bir 3D Object Scene Layer paketine çevirerek ArcGIS Online veya ArcGIS Enterprise ortamında üç boyutlu bir web sahnesinde görüntüleyebiliriz. Paylaşılan bu 3B modeller içeriğe bağlı olarak dokularla veya renk sembolleri ile görüntülenebilmektedir.
3D Object Scene Layer Package
Building Scene Layer
Bu sahne katmanı BIM verilerini ArcGIS platformunda paylaşmamıza olanak sağlamaktadır. Ek olarak BIM modellerinin görüntülenmesi kısmında modeldeki katlar arasında geçiş yapılabilmesini sağlayan ek özellikler sağlamaktadır. Örneğin elimizde bir kütüphaneye ait BIM verisi bulunuyor. Biz bu veriden bir 3B web uygulaması oluşturmak istiyoruz. Uygulamada kullanıcılar 3B olarak modeli görüntüleyebilsin, katlar arasında geçişler yapabilsin, çalışma odalarını görüntüleyebilsin gibi özellikler eklemek istiyoruz. Bu bağlamda elimizde bulunan BIM modelini Building Scene Layer olarak paylaşarak uygulamayı oluşturmak için ilk adımı atabiliriz.
Building Scene Layer
Integrated Mesh Scene Layer
Mesh dosyaları tek bir modelden oluşan 3B verilerdir. Örneğin ArcGIS Drone2Map yazılımında havadan çekilen fotoğraflardan üretilen 3B Mesh Dosyası buna bir örnektir. Mesh dosyaları genel olarak dronelar ile üretilen 3B modellerdir. Integrated Mesh Scene Layer ile bu mesh dosyalarını bir web sahnesinde görüntüleyebilmekteyiz.
Integrated Mesh Scene Layer
Point Cloud Scene Layer
Bu sahne katmanı büyük hacimli, sembolojisi yapılmış ve filtrelenmiş nokta bulutu verilerinin görüntülenmesini sağlar. Lidar dahil olmak üzere birçok türde sensör verisinden elde edilen verilerin görüntülenmesi ve paylaşılması için optimize edilmiştir. Bu sahne katmanları 3B nokta bulutu içeriğinin paylaşılmasını sağlamaktadır
Point Cloud Scene Layer
Point Scene Layer
Büyük miktarda nokta verisinin web ortamında paylaşılması için kullanılan sahne katmanıdır. Örneğin çalışma alanında bulunan 10000 ağacı web sahnesinde görselleştirmek istiyoruz. Bu ister için Point Scene Layer kullanılabilmektedir.
Point Scene Layer
ArcGIS Online ve ArcGIS Enterprise ortamında paylaşılan bu sahne katmanları, üç boyutlu coğrafi içerikleri paylaşmak için kullanılan bir OGC* standardı olan I3S verilerinin katmanlarıdır. I3S bir web servisi olarak çalışıyor ve .sahne katmanları bu web yayınının kaynak formatıdır.
Esri Türkiye 2021