ArcGIS Online ve ArcGIS Server Kullanarak Veri Paylaşımı
Coğrafi verileri depoladığınız yerel veri tabanında seçeceğiniz bilgileri, internet üzerinden kişi veya topluluklar ile paylaşabildiğiniz ve bunu yüksek güvenlikli, düşük bütçe ve az personel kaynağı ayırarak yapmak istediğinizde ArcGIS Online tam ihtiyacınız olan yazılım servisidir. Amacımız veri tabanımızı dış kullanıma yani ‘public’ kullanıma açmadan, içerdiği coğrafi verileri güvenilir bir platform içerisinde, kimlik doğrulama ve rol bazlı yetkilendirme yetenekleriyle, web haritaları kullanılarak veriyi paylaşmak.
ArcGIS Online bulut tabanlı haritalama ve analiz çözümüdür. Haritalar oluşturma, veri analizleri yapma ve bunların paylaşımı ve iş birliği için kullanılmaktadır. ArcGIS Online içerisinde tutulan veriler ve haritalar güvenli ve özel bir altyapı içerisinde tutulur ve haritalama ve BT gereksinimlerinizi karşılamak için yapılandırılabilir. ArcGIS Online üzerinde oluşturduğunuz web haritaları, web uygulamaları, yönetici panelleri v.b. ArcGIS Online içeriklerini kişi veya bir toplulukla kolay ve güvenilir bir şekilde paylaşılmasına imkan sağlamaktadır.
ArcGIS Online, ‘SaaS’ (software as a service – hizmet olarak yazılım) tipinde bir platform olduğundan bu hizmete üyeliğiniz olduğunda sadece üyeliğinizi yenilemek için ücret ödersiniz, herhangi bir donanım, işlemci, işletim sistemi lisansı v.b. giderleriniz olmaz. Performans olarak ArcGIS Online içerisinde oluşturduğunuz içeriğinizin yoğun kullanımlarında otomatik olarak ölçeklendiğinden 7×24 kesintisiz çalışıp hizmet vermeyi amaçlamaktadır.
Veri tabanınızdaki coğrafi verileri, güvenlik seviyesi yüksek ve belirlediğiniz kişi veya kişilere paylaşmayı imkan sağlayan ArcGIS Online’da web haritaları içerisinde “katman” olarak kolay şekilde paylaşabilirsiniz. Bununla birlikte ArcGIS eko sisteminde bulunan Workforce for ArcGIS, Navigator for ArcGIS, Explorer for ArcGIS, Collector for ArcGIS, ArcGIS Dashboard v.b. uygulamalar içerisinde kullanım imkanı da sağlamaktadır.
Veri Paylaşımı
Kurumsal veya kişisel veri tabanınızdaki coğrafi bilgileri 2 şekilde ArcGIS Online içerisinde kullanabilirsiniz.
1. Veri Kopyalayarak
Veri tabanınızdaki verileri ArcGIS Desktop ürünü ile uygun formata dönüştürüp, ArcGIS Online içerisine aktarma işlemi yapabilirsiniz.
Artılar
- Hızlı şekilde verileri aktarımı.
Eksiler
- Veriler kopyalanacağından veri tabanında veri üzerinden yapılan değişiklikler ArcGIS Online içerisinde görünmeyecektir. Tam tersi durum da söz konusudur; içeri aktarım sonrasında ArcGIS Online’da yapılan veri değişiklikleri, yerel veri tabanına yansımayacaktır.
- Güncellenen veriler belirli aralıklarla ya manuel ya da yazılacak uygulamalar ile güncelliği tutulmalı hem veri tabanında hem de ArcGIS Online’da.
- İçeri aktarım dosya formatlarında veri limiti bulunması.
- Aynı veri hem veri tabanında hem de ArcGIS Online içerisinde bulunduğundan hangi verinin güncel olduğu oluşturacağınız özel iş akışları ile belirlenmiş olur.
2. ArcGIS Server Kullanarak
ArcGIS Server’da referans olarak göstereceğiniz veri tabanınızdaki verileri kullanan web servisler (REST) oluşturarak, ArcGIS Online web haritalarında katman olarak bu servisleri tanıtıp paylaşım yapabilirsiniz.
Artılar
- Veri tabanını ArcGIS Server’a kaydedildikten sonra istenilen coğrafi tablolar ArcGIS Online içerisinde kullanılır.
- Veri kopyalama yapılmayıp, veri referansı edildiğinden, ArcGIS Online’da veri değişiklikleri direkt olarak veri tabanında gerçekleştirilir.
- Verinin her zaman en güncel versiyonu veri tabanında bulunur ve tekildir.
Eksiler
- Güvenli bir altyapıya ihtiyaç duyulmaktadır.
- Kullanım yoğunluğuna göre sunucu donanımları iyi olmalı.
Bu paylaşım şeklinde size ait olan veri tabanındaki bilgiler ile ArcGIS Online içerisinde servis olarak bulunan altlık haritaları kullanılarak bir web haritasında paylaşımıdır. Bu yapıda verileriniz hiçbir zaman ArcGIS Online ortamına taşınmaz. Web haritasını kim istekte bulunursa örneğin bir internet tarayıcı, o erişim istemektedir.
Yukarıdaki şekilde görüldüğü üzere, kendi iç ağınızda bulunan verileri içeren bir ArcGIS Server REST servisi, ArcGIS Online içerisinde bulunan bir web haritasında katman olarak eklenildiğinde, en sağdaki görüntü, istemcinin (tarayıcı) ekranında oluşur. Ve sizin ArcGIS Server’da bulunan servise istemci istek gönderir, ArcGIS Online değil. ArcGIS Online sadece aracı rolündedir.
ArcGIS Server kullanılarak veri tabanındaki bilgileri dış kullanıma açılacağı zaman, sistem mimarinin aşağıdaki resimde belirtildiği gibi uygun şekilde yapılandırılması gerekmektedir.
Genel Kullanım İçin Veri Paylaşımı Süreçleri
Öncelikle veri tabanınızda bulunan bir coğrafi tabloyu ArcGIS Server üzerinde servis olarak yayınlanmalı. Servisin genel kullanıma (“public”) açık şekilde paylaşılması gerekmektedir.
Sonra ArcGIS Online organizasyon hesabınızda bir web haritası oluşturup, katman olarak ArcGIS Server üzerinde paylaşmış olduğunuz servisin URL adresini katman olarak ekliyorsunuz. Oluşturulan web haritası da genel kullanıma açık şekilde paylaşılmalı.
Kurum dışında internet üzerinde bulunan dış kullanıcılar mobil cihaz veya bilgisayarlardan istekte bulundukları zaman, ArcGIS Online organizasyon hesabınızda oluşturduğunuz web haritasına erişim yapılacaktır. Web haritasında katman olarak tanıtılan servis, kurum içindeki veri tabanındaki bilgileri ArcGIS Server üzerinden paylaşılarak istemcinin ekranında verileriniz görüntülenecektir.
Özel çözümler ve profesyonel destek için Esri Türkiye Profesyonel Hizmet birimi ile iletişim kurabilirsiniz.
Esri Türkiye 2020