Bulut Ortamında Gerçek Zamanlı Büyük Veriyle Çalışmak: ArcGIS Analytics for IoT
ArcGIS Analytics for IoT, ArcGIS ailesine gerçek zamanlı görselleştirme ve analitiklerde yeni bir anlayışı getirmiştir. Buradaki en önemli yenilik; görevleri ölçeklendirmek için dağıtılmış bulut işlemeyi (cloud processing) kullanarak IoT sensörü verilerini görselleştirmeyi, analiz etmeyi, depolamayı ve bunlara göre aksiyonlar alma gibi özellikleri sunmasıdır. Uygulama; CBS analisti, veri uzmanları gibi büyük veri ile çalışan kişilerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekildedir.
Uygulama içinde Hizmet Olarak Yazılım (SaaS) modeliyle yapılandırma olmadan hızlı bir şekilde çalışmaya başlayabilirsiniz. Bu başka bir deyişle şu anlama gelmektedir; ArcGIS Online’ın bir parçası olarak bulutta bulunan kullanıma hazır bir IoT çözümü elde edersiniz. Bu durum, kurum içinde dağıtılmış bir yazılım yüklemenize veya altyapıyı yönetmenize gerek olmadığı anlamına gelir. Bunun yerine Esri, yazılımı ve altyapıyı sizin adınıza yönetir, böylece hızlı bir şekilde çalışmaya başlayabilirsiniz.
ArcGIS Analytics for IoT ile gerçek zamanlı geofence olarak da bilinen coğrafi sınırlama işlemlerini yapabilirsiniz. Örneğin; araç, uçak veya gemi gibi hareketli bir varlığın belirli bir teslimat alanı, kısıtlı hava sahası veya belirlenmiş nakliye şeridi gibi bir ilgi alanı içinde veya dışında olması ile ilgili çalışmaları bu uygulama ile gerçekleştirebilirsiniz. Bu konuda ayrıntılı bilgi için blog yazımızı buradan inceleyebilirsiniz.
Hemen hemen her tür akış verisine bağlanabilir, bu verileri gerçek zamanlı olarak işleyebilir ve belirtilen koşullar oluştuğunda otomatik mesajlar ve uyarılar gönderebilirsiniz. Ayrıca, yüksek hacimli geçmiş verileri işlemek ve örüntüler (pattern), eğilimler ve anormallikler hakkında bilgi edinmek için analitik modeller tasarlayabilirsiniz. Bu özellikler hep birlikte; gerçek zamanlı farkındalığı arttırmanıza ve kuruluş genelinde paylaşabileceğiniz bilgileri edinmenize yardımcı olur.
Kullanım alanlarına örnek olarak; şehir içi ulaşım departmanı için çalışan bir CBS analisti, araçlarından gelen verilerden yararlanarak çalışmalar yapabilir. Araç verilerini alan yol sensörleri, bu gözlemleri ArcGIS Analytics for IoT’ye bir yayın olarak aktarabilir; böylece hız ve trafik verilerinin gerçek zamanlı olarak görüntülenmesini sağlar. Buradan yola çıkarak araçlar için yeni rotalar oluşturabilir. Bir başka örnek olarak altyapı sektöründe elektrik kesintileri de dahil olmak üzere ağlarındaki akıllı sayaçlardan ve sensörlerden gerçek zamanlı okumalar toplayabilir. Elektrik kesintisi olaylarını izlemede gerçek zamanlı analiz gerçekleştirerek gücün hızlı bir şekilde geri kazanılmasını sağlamak için yöneticiye veya yakınlarda çalışan saha ekiplerine bildirim gönderilebilir. Kesintilerin nerede daha sık oluştuğunu ve nedenini daha iyi anlamanıza yardımcı olmak için alan ve zaman içindeki tarihsel kesinti verilerini değerlendirmek için büyük veri analizi uygulanabilir. Bu şekilde, kuruluşun hatalı ekipmanı onarmasına veya değiştirmesine yardımcı olarak gelecekteki kesintilerin önlenmesi sağlanabilir.
Çalışma Şekline Hızlı Bir Bakış
- Veri kaynağı Oluşturma
Uygulamada çalışmaya başlarken öncelikle veri kaynağı (feed) türünü belirtmeniz gerekir. Veri kaynağıoluşturarak gerçek zamanlı veri akışlarını alabilirsiniz ve bunu anında bir web haritasında görselleştirebilirsiniz.
Veri kaynağı (Feed) nedir?
ArcGIS Analytics for IoT’ye gelen gerçek zamanlı veri akışıdır. Feed’ler genellikle Nesnelerin İnterneti (IoT) platformları veya üçüncü taraf API’lar gibi harici gözlemsel veri kaynaklarına bağlanır. Bunlar gelen tablo, nokta, çizgi veya çokgen verilerini ayrıştırır, analiz ve görüntüleme için sunar. Feed aynı zamanda bir tür akış katmanıdır (stream layer) ve haritaya eklenebilir, böylece bilgiler alınır alınmaz görselleştirilebilir. Ayrıca ArcGIS katmanlarınızdan, Azure IoT ve AWS IoT gibi IoT bulut hizmet sağlayıcılarından ve Kafka, MQTT ve RabbitMQ gibi mesajlaşma sistemlerinden veri alabilirsiniz.
- Gerçek Zamanlı Analitik
Veriler ArcGIS Analytics for IoT’ye aktıkça, alınan iletileri tek tek işleme ve analizini yapmanıza olanak tanıyan gerçek zamanlı analizler tasarlayabilirsiniz. Gerçek zamanlı veriler genellikle verileri dönüştürme, coğrafi sınırlama ve olay tespiti gibi konularda kullanılmaktadır. Analizin sonuçları yeni veya mevcut bir detay katmanında saklanabilir, kilit paydaşlara e-posta olarak gönderilebilir veya Kafka veya RabbitMQ gibi üçüncü taraf mesajlaşma sistemlerine yazılabilir.
- Büyük Veri Analizi
Gerçek zamanlı analizler veri akışını alındığı gibi işlerken, büyük veri analizleri bir kaynaktan mevcut verileri yüklemenize ve depolanan verilerde yer ve zaman içinde toplu analiz ve işleme yapmanıza olanak tanır. Büyük veri analizi tipik olarak gözlemleri özetlemek, örüntü analizi yapmak ve olay tespiti için kullanılır. Büyük veri analizleri bir kez çalışacak şekilde yapılandırılabilir veya yinelenen bir şekilde çalışmak üzere programlanabilir. Gerçek zamanlı ve büyük veri analitiği çalıştırıldığında sonuçlar bir çıktıya gönderilir. Çıktı, gerçek zamanlı veya büyük veri analitiğinde son adım olarak alınacak bir sonuç veya aksiyondur. Analytics, verileri yeni veya mevcut bir detay katmanına depolama, bir akış katmanına veri gönderme, e-posta gönderme, Amazon S3 gibi bulut mağazalarına yazma gibi çeşitli farklı hedeflere veri yayabilir ve cihaz çalıştırma için üçüncü taraf IoT sistemlerini tetikleyebilir.
Büyük veri analizinizi tamamladıktan sonra, bulgularınızı başkalarıyla paylaşabilirsiniz. ArcGIS Analytics for IoT, bilgileri iş akışlarınıza en uygun şekilde yaymanıza olanak tanır. Analiz sonuçlarını ArcGIS haritalarında ve uygulamalarında kolayca görüntülenebilen detay katmanları olarak yayınlayabilirsiniz.
İşlem ve Depolamanın Yönetimi ve İzlenmesi
Kuruluş yöneticisi olarak ArcGIS Analytics for IoT aboneliğinin işlem ve depolama kullanımını doğrudan Analytics for IoT uygulamasında görüntüleyebilirsiniz. Genel bilgi işlem ve depolama tüketimi Giriş sayfasında özetlenir ve ayrıntılı bilgi Compute Utilization ve Storage Utilization sayfalarında bulunur.
ArcGIS Analytics for IoT Kullanmak için;
ArcGIS Online aboneliğinizde ArcGIS Analytics for IoT lisansına sahip olmalısınız. Bu abonelik; kullanım durumlarını izleme (monitoring use cases) ve çoklu izleme (multiple tracking) için yeterli bilgi işlem ve depolama kapasitesi içermelidir. Altyapı veya sistem yapılandırması gerekmez ve kullanıcı sayısında bir sınır yoktur. Kuruluşunuzun Creator türünde veya daha yüksek kullanıcı türünde bir üyesine, ArcGIS Analytics for IoT’ye erişim izni verilebilir ve kullanıcı hemen feed’ler, gerçek zamanlı, büyük veri analizi ve çıktılar oluşturmaya başlayabilir.
Kaynaklar:
- https://www.esri.com/en-us/arcgis/products/arcgis-analytics-for-iot/overview
- https://doc.arcgis.com/en/iot/ingest/what-is-a-feed-.htm
- https://www.esri.com/arcgis-blog/products/analytics-for-iot/real-time/introducing-arcgis-analytics-for-iot/
- https://doc.arcgis.com/en/iot/reference/manage-and-monitor-compute-and-storage.htm
Esri Türkiye 2020