ArcGIS’te 3D Katmanlar: Integrated Mesh, 3D Object ve Point Cloud Kullanımı

29/11/2024

3D GIS Analysis & Geoprocessing ArcGIS Enterprise ArcGIS Online ArcGIS Pro Teknik

Integrated mesh, point cloud (nokta bulutu), 3D obje, veya binalar gibi 3D katmanların kullanımı ArcGIS’te giderek yaygınlaşmaktadır. Bu katmanlar, küçük bir inşaat sahasından şehir ölçeğine, ülke geneline veya küresel verilere kadar değişen boyutlarda veri içerebilir. ArcGIS, bu farklı ihtiyaçları karşılamak için 3D katmanların oluşturulmasını optimize eden çeşitli iş akışları sunar.

	Özellikler	Kullanım Alanları	Düzenleme
Integrated Mesh scene layer Bitki örtüsü, binalar ve yolları içerebilen entegre bir yüzey	Yüzey verilerini yüksek çözünürlüklü bir şekilde temsil eder. Düzgün bir yüzey oluşturmak için noktalar arasında otomatik olarak bağlantılar yapar.	– Detaylı yüzey modellemesinde – Görsel sunumlar veya simülasyonlarda	Düzenlenemez Değişiklik yapılabilir (mask, clip, replace) (Modify integrated mesh)
Point Cloud (Nokta Bulutu) Lidar verileri gibi nokta verilerinin hacimsel bir koleksiyonu	Nokta bulutu verilerini temsil eder, her nokta bir koordinatı ve renk bilgisini içerir. Detaylı ve hassas veri toplama sağlar. Genellikle lazer tarama veya fotogrametri ile elde edilir.	– Hassas ve detaylı veri gerektiğinde – Yapısal analizler veya ölçümlerde	Düzenlenebilir, LAS kodları sınıflandırılabilir. (Edit LAS dataset)
3D Object (3D Obje)	3 boyutlu objeleri temsil eder, katı cisimler olarak modellenir. Yapısal özellikleri ve geometrik bilgileri içerir.	– Animasyonlar, oyunlar veya mimari modellemede	Düzenlenebilir, objelerin özellikleri değiştirilebilir veya yeni objeler eklenebilir. (Edit Multipatch or 3D object feature)

Integrated Mesh üzerinde mask işlemi

Cache-only (yalnızca önbelleğe alınan) 3D katmanlar ile kaynakla bağlantıyı koruyan 3D katmanlar arasında ayrım yapabilirsiniz. Cache-only 3D katmanlar; scene layer package (.slpk) veya 3D tile package (.3tz) olabilir. Bu katmanları Web CBS’ye yükleyebilir ve gerekirse yenisi ile değiştirebilirsiniz (replace).

Detay katmanı ile ilişkili bir sahne katmanı (scene layer with an associated feature layer) olması durumunda, detayları düzenleyebilir ve detay katmanında yapılan değişiklikleri temel alarak yeniden cache oluşturabilirsiniz. Detaylı bilgi için “Scene layer with an associated feature layer” sayfasını inceleyebilirsiniz.

Hangi veri temsilinin sizin için en iyisi olduğu, 3D katmanın boyutu ve türünün yanı sıra bulut veya sunucuda kullanma durumunuza da bağlıdır. ArcGIS Online veya ArcGIS Enterprise için 3D web katmanlarına yönelik iş akışları aşağıda incelenecektir.

ArcGIS Online’da Yüksek Boyutlu 3D Katmanlar

ArcGIS Online’da barındırılan 3D katmanlar:

Upload scene layer package (.slpk)
Scene layer with associated feature layer
Upload 3D tiles package (.3tz)

ArcGIS Online’a sahne katmanı (.slpk) veya 3D tile katmanı (.3tz) gibi paketlenmiş bir 3D katmanı yükleyebilirsiniz. Barındırılan 3D katman için, paketi ve katman içeriğini depolamada ArcGIS Online kredileri kullanılır.

Noktalar, 3D obje veya bina gibi detay tabanlı sahne katmanları ile çalışıyorsanız, ilişkili detay katmanına sahip bir sahne katmanı oluşturabilirsiniz. Scene Viewer, ArcGIS Pro veya ArcGIS Maps SDK uygulamalarında sahne katmanı ile çalışabilirsiniz. Bu tür bir sahne katmanı sorgulanabilir ve düzenlenebilir.

1- Scene Layer Package:

Integrated Mesh, 3D objects, nokta bulutu, voksel ve bina sahne katmanı gibi katman türleri için scene layer package oluşturabilirsiniz.

500 GB’tan küçük sahne katmanı paketlerini (.slpk dosyalarını) ArcGIS Online ve ArcGIS Enterprise’a yayınlarken Share Package aracı kullanılabilir. Depolama alanından tasarruf etmek için yayınladıktan sonra scene layer package item (sahne katmanı paketi öğesini) silebilirsiniz.

500 GB’tan büyük bir sahne katmanı paketiniz varsa ve bunu ArcGIS Online’da bir web sahne katmanı olarak yayınlamak istiyorsanız, bunu bir 3D sahneye ekleyin ve bir web sahnesi olarak paylaşın. Sahne katmanı paketi, web sahnesiyle birlikte bir web sahne katmanı olarak yayınlanır. Bir sahnede bir sahne katmanı paketiniz varsa, bunu doğrudan bir web sahne katmanı olarak paylaşabilirsiniz. Katmana sağ tıklayın, Sharing menüsünün üzerine gelin ve Share As Web Layer’a tıklayın.

Oluşturulacak içerik türüne göre farklı geoprocessing araçları bulunmaktadır. Sahne katmanı içeriğini doğrudan bir klasörde veya bulut deposunda oluşturmak için aşağıdaki coğrafi işlem araçlarından biri kullanılabilir:

Scene Layer Package Oluşturma Araçları	İşlevi
Create 3D Object Scene Layer Content	Multipatch veya 3D objelerden scene layer package (.slpk) veya scene layer content (.i3sREST) oluşturur.
Create Building Scene Layer Content	Bir bina katmanı girdisinden scene layer package (.slpk) veya scene layer content (.i3sREST) oluşturur.
Create Point Scene Layer Content	Nokta detay katmanından nokta scene layer package (.slpk) veya scene layer content (.i3sREST) oluşturur.
Create Point Cloud Scene Layer Content	LAS, zLAS, LAZ veya LAS veri kümesi girdisinden point cloud scene layer package (.slpk) veya scene layer content (.i3sREST) oluşturur.
Create Voxel Scene Layer Content	Voksel katmanı girdisinden bir sahne katmanı paketi (.slpk dosyası) oluşturur.
Create Integrated Mesh Scene Layer Content	OpenSceneGraph binary (OSGB) verilerinden scene layer package (.slpk) veya scene layer content (.i3sREST) oluşturur.

Not: Elinizde scene layer package (.slpk), varsa Extract Package geoprocessing aracı kullanarak extracted scene layer package dataset (.eslpk) oluşturabilirsiniz (sadece Enterprise)

2- Scene layer with associated feature layer

İlişkili bir detay katmanına sahip olan sahne katmanları, semboloji veya tanım sorguları için kullanabileceğiniz dinamik istatistiksel bilgiler sağlar. Yalnızca nokta, bina ve 3D obje sahne katmanı türleri ilişkili bir detay katmanına sahip olabilir. Nokta sahne katmanları nokta verilerinden türetilirken, 3D obje ve bina sahne katmanları multipatch verilerden veya 3D obje detay katmanından türetilir.

ArcGIS Pro’da ilişkili bir detay katmanı ile sahne katmanı düzenlenebilir. Bir 3D obje detay katmanından 3D obje sahne katmanları oluşturmanız durumunda, buna ek olarak Scene Viewer ile düzenleyebilirsiniz.

3- 3D Tile Packages (.3tz)

ArcGIS Online’da integrated mesh veya 3D objeler gibi verileri temsil eden bir 3D tile layer oluşturabilirsiniz. ArcGIS Pro, Maps SDK uygulamasında 3D tile layer ile çalışılabilir. Bunun haricinde Scene Viewer’a integrated mesh türü 3D tile layer ekleyebilirsiniz.

ArcGIS Enterprise’da Yüksek Boyutlu 3D Katmanlar

ArcGIS Enterprise’da, sahne katmanları (i3s) için 3 boyutlu içeriği referans almanın önerilen iş akışı şu şekildedir:

Hazır veriler dosya sisteminde ESLPK olarak veya nesne deposunda I3SREST olarak bulunabilir.
ESLPK, SLPK’nin arşivlenmemiş klasör dizin yapısıdır ve bu biçim dosya sistemleri için uygundur.
I3SREST ise nesne deposunda bulunan hazır verileri temsil eden REST API formatıdır.

ArcGIS Enterprise’da 3D katmanlar:

ESLPK
i3sREST
Scene layer with associated feature layer

ArcGIS Pro 2.9 ve sonraki sürümlerde sahne katmanı paketlerini oluşturmak veya coğrafi işleme araçlarını kullanarak sahne katmanları oluşturmak için i3s converter kullanılabilir. Çıkarılan önbelleği (extracted cache) ArcGIS Pro veya bir Python script aracılığıyla yayınlayarak bir sahne katmanı oluşturulur.

Bir sahne katmanı paketini ArcGIS Enterprise portalına yüklemek için paketin 500 GB’tan küçük olması gerekir. 500 GB’tan büyükse, yayınlamak için ArcGIS API for Python’ı kullanılır.

Not: I3SREST ve ESLPK 10.8.1’de tanıtıldı.

*Sahne katmanları için dağıtım ve veri yönetimi seçenekleri*

1- ESLPK

ESLPK’yi kullanarak 3D verileri, ArcGIS Enterprise dağıtımının dosya sisteminde kalıcı hale getirilebilir. Bu iş akışı, ArcGIS Enterprise for Windows veya Linux kullanıyorsanız ve bulut depolama kullanmıyorsanız en uygunudur.

2- i3sREST

Alternatif olarak bulut depolama için kullanıma hazır içerik oluşturabilir, i3sREST kullanılabilir. Kayıtlı bulut veri deposundaki i3sREST veri kümesi seçilir ve bir katman öğesi oluşturulur. Bu iş akışı, ArcGIS Enterprise for Windows, Linux veya Kubernetes’te obje deposu (object store) kullanıyorsanız önerilir.

3-Scene layer with associated feature layer

ArcGIS Enterprise 10.5’ten bu yana multipatch detayları 3B nesne sahne katmanı ve nokta detay katmanı nokta sahne katmanı olarak yayınlanabilmektedir. Bir bina sahne katmanı kullanılacaksa, ArcGIS Enterprise 10.7 veya sonrasındaki sürümlere ihtiyaç vardır.

Tekil detayların özniteliklerini veya geometrilerini düzenli olarak güncellemeyi gerektiren bir iş akışınız varsa veya sahne katmanında sorgulama yapılmak isteniyorsa, ilişkili bir detay katmanına sahip bir sahne katmanı kullanılmalıdır.

4- 3D tiles layer from a cache dataset

ArcGIS Pro 3.4 ile, klasörlerde veya bulut depolarında 3D tile veri kümelerine (önbellek/cache veri kümesi) başvuran (referenced) 3B tile katmanlarını ArcGIS Enterprise 11.4 veya üstüne yayınlanabilir. Önbellek veri kümelerinden web katmanlarını paylaşmak, minimum kaynak kullanır ve büyük verileri yayınlamanın etkili bir yoludur. Bir 3B döşeme katmanı yayınlandığında, sunucuda oluşturulup depolanmak yerine hazır servis önbelleğine (ready-to-serve cache) başvurulur. (Publish a 3D Tiles layer from a cache dataset)

3D ile ilgili daha fazla inceleme yapmak isterseniz 3D Content Overview sayfasını inceleyebilirsiniz.

Kaynaklar

Önceki Yazı

ArcGIS Enterprise ile Coğrafi Verilerin Güvenliği ve Yönetimi

Yazıyı görüntüle

Sonraki Yazı

Yükseklik Verilerinizi ArcGIS Platformlarında Kullanının: Yükselik Verisinin Yönetimi

Yazıyı görüntüle