Utility Network: Branch Versiyonlama ve SQL

Bu blog yazımızda branch versiyon (servis tabanlı) ile çalışılan Utility Network veri seti üzerinde SQL sorgularının nasıl yazılabileceği anlatılacaktır. Bu konunun birçok kişi tarafından sorulmasının temel sebebi, branch versiyonun sadece web servisleri aracılığıyla veriye erişime müsaade etmesi ve mevcut birçok CBS kullanıcısının doğrudan veri tabanına erişerek SQL sorgularını kullanmaya alışmış olmasıdır.

Yeni servis tabanlı mimari, son kullanıcılar için ilgi çekici ve anlamlı bir deneyim sunmaktadır. Birçok kullanıcının karşılaştığı zorluk, genellikle bu servisler ile entegre edilemeyen veya aktif olarak kullandıkları SQL ile çalışan arayüz ve rapor oluşturma ekranlarını değiştirebilmek için dahili olarak gereken kaynaklara sahip olmamalarıdır.

Tüm bu sebeplerle, branch versiyon ile kullanılan verilerin SQL kullanarak güvenli bir şekilde sorgulamak için faydalanabileceğiniz teknikleri kullanan raporların nasıl oluşturulabileceğine ilişkin birkaç örneği detaylandıracağız.

Branch Versiyonlama

Branch versiyonlama, veri üzerinde görüntüleme ve düzenleme yapmak için servis tabanlı mimariyi destekleyen ve Esri tarafından tanıtılan yeni tür bir versiyonlamadır. Branch verisyonlama ile ilgili detaylı bilgiler için aşağıdaki dokümanları inceleyebilirsiniz.

1. “Branch versiyonlamayı tercih etmek ya da etmemek”, daha az teknik kullanıcılar için giriş seviyesinde Esri tarafından yazılan bir blog gönderisidir.
2. “Versiyonlama türleri“, branch versiyon oluşturmanın yanı sıra traditional (geleneksel) versiyon oluşturmanın avantajlarını ve kısıtlarını karşılaştırmaktadır.
3. Branch versiyon senaryoları, kullanıcılar için branch versiyon ile ilişkili iş akışlarına yönelik detaylı bir açıklama sağlamaktadır.
4. ArcGIS ile versiyon yönetimi, 2021 Esri Kullanıcı Konferansı’nda gerçekleştirilen branch versiyon oluşturma için veri tabanı ve servis modelinin ayrıntılı bir anlatımının yapıldığı teknik oturumdur.

Utility Network, Parcel Fabric ve Trace Network veri setleri kullanıcıların hazır bir şekilde masaüstü, web ve mobil platformlardan erişebilmeleri için servis tabanlı mimariyle yapılandırılmıştır. Tüm görüntüleme ve düzenleme fonksiyonları için servisler ile çalışmanın gerekmesi, birçok kullanıcı için Utility Network’e geçtikten sonra SQL’e dayanan mevcutta kullandıkları sorgu arayüzleri ve sorgu ile oluşturdukları raporları nasıl değiştirebileceklerini merak etmelerine neden olmuştur.

Esri tarafından sunulan öneri, kullanıcıların servisleri ve API’leri mümkün olan her sürecinde kullanması şeklindedir. Ancak, mevcut sistemlerde API seviyesinde bir çözümün olmadığı senaryoları da göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Bu durumda, coğrafi veri tabanının varsayılan (default) versiyonunda bulunan veriyi nasıl okuyabileceğimize bir göz atalım.

Görünümler

Veri Tabanı Görünümü

Veri tabanında bulunan bir veri üzerinde sorgulama gerçekleştirdiğinizde verinin güncel olması bir gereksinimdir. Örneğin, eğer bir kimse banka hesabında ne kadar para olduğunu görmek için sorgulama yaparsa yalnızca tüm para yatırma işlemlerine değil; aynı zamanda, tüm para çekme ve taahhüt edilen ödemeleri de hesaba katması gerekir. Farklı sistemler için etkileşim modelleri farklı olduğu için birçok sistem bu modellerle etkileşimi basite indirgeyen gizli görünümler ve yöntemler sağlar.

Basite indirgenen modeller sayesinde sistem tarafından sürdürülen görünümler son kullanıcıya sunulmayacaktır. Ancak, veri tabanına doğrudan sorgu atabilmek hala mümkündür ve etkileşim modeli korunduğu takdirde doğru sonuçlar alınacaktır. Bu sorgular çoklu versiyon görünümlerinin yerine tam olarak geçmemektedir. Bunun sebebi, bu sorgular ile verinin düzenlenmesi desteklenmemektedir ve elde edilen sonuç yalnızca varsayılan versiyondaki anlık veriyi gösterir. Dolayısıyla, sadece rapor üretmek isteyen kullanıcılar için idealdir.

Örneğin, bu etkileşim modeliyle uyumlu bir görünümün nasıl oluşturulacağını gösteren SQL ifadeleri için, ArcGIS Utility Network için Esri Community sayfasındaki Branch Versiyon SQL Görünümleri – Utility Network sayfasına göz atabilirsiniz. Bu sayfada, 2021 Esri Kullanıcı Konferansı’ndaki ArcGIS ile Versiyon Yönetimi teknik oturumunda özetlenen sorguları ve mantığı, Utility Network için desteklenen veri tabanlarının birçoğu için nasıl görünüm oluşturulabileceğini gösterecektir.

Raporlar

CBS Varlık Raporu

Rapor hazırlarken görünüm oluşturma fonksiyonundan yararlanmalısınız. Bu, raporunuzdaki her tablo için ayrı görünümler oluşturmak yerine, bu görünümleri kullanan SQL sorguları aracılığıyla herhangi bir ek filtreleme ya da birleştirme yapılması gerektiği anlamına gelmektedir. Materyalleştirilmiş görünümler Esri API’lerinin dışında yönetildiğinden, şema değişiklikleri yaparken bu görünümlerden bazılarının yeniden oluşturulması gerekebilir. Bu nedenle veriyi anlamanızı kolaylaştıran görünümler ile rapor oluştururken kullandığınız sorgular arasında bir ayrım olması bu değişikliklerin yönetilmesini sizin için kolaylaştıracaktır.

Raporlarınızdan bazıları belirli versiyonlardaki, versiyonlar arası verilere erişmesi gerekirse veya mekânsal işlemler gerçekleştirmesi gerekiyorsa, yaklaşımınızı Esri tarafından sağlanan API’lerden birini kullanacak şekilde değiştirmeniz faydalı olacaktır. Bu değişim, arayüzünüzün performans verimliliğine ve doğruluğunun artmasına destek olacaktır.

Artık branch versiyonlu veriler için görünümlerin nasıl oluşturulacağını bildiğinize göre, bu görünümlerin nasıl sorgulanacağına ilişkin bazı örneklere değinelim. Daha sonra, kendi görünümlerinizi, alanlarınızı ve sorgularınızı kullanan raporlarınızı oluştururken bunlara başvurabilirsiniz.

Bu blogun devamındaki örnekler, çeşitli branch versiyonlu tablolar için oluşturulmuş görünümleri kullanarak sorguları nasıl yazabileceğinizi gösterir. Aşağıdaki raporlar, Esri’nin Electric Utility Network Foundation çözümünde bulunan tüm versiyon tabloları için üretilmiş görünümler oluşturduğunuzu varsayar.

Sonuç

Bu yazıda, branch versiyonlu Utility Network verinizin sorgulanabilmesini kolaylaştıran veri tabanı görünümü oluşturabilmeniz için temel oluşturmayı amaçladık. Veri tablolarınızdaki ihtiyaç duyduğunuz sütunları döndüren görünümler oluşturmak için paylaştığımız örnekleri kullanabilirsiniz.

CBS’nin tüm fonksiyonlarına tam erişim sağlayabildikleri için yeni çözümler geliştiren kullanıcıların API’leri kullanmaları önerilmektedir. Mekansal analiz gerçekleştirmeniz, varsayılan olmayan versiyondaki verilere erişmeniz veya bu verileri düzenlemeniz gerekiyorsa, yeni API’leri kullanmaktan başka seçenek bulunmamaktadır.